Na czym polega dieta Paleo? Historia, zalety i wady, opinie

Dieta ta zyskuje coraz większe rzesze zwolenników na całym świecie. Powodem tego jest jej skuteczność w walce ze stanami zapalnymi w organizmie, odzyskanie dobrego samopoczucia, poprawa kondycji zdrowotnej i pozbycie się nadprogramowych kilogramów. Zanim rozwiniemy ten prozdrowotny wątek, przejdźmy do samego początku. Jak to się stało, że plan żywienia człowieka ery paleolitu, opierający się o wysoką zawartość tłuszczu i niską węglowodanów i optymalną ilość białka, stał się obecnie wzorcem dietetycznym godnym naśladowania?

Historia i pochodzenie diety

Antropolodzy nie mają wątpliwości, że nasi przodkowie sprzed 3 mln lat cieszyli się świetną kondycją, jedząc głównie sezonowe warzywa i owoce, dobrej jakości mięso, owoce morza, orzechy i nasiona. Byli wzrostu przeciętnego Europejczyka, właściwie nie mieli ubytku w zębach, ani wad rozwojowych kości. 

Fakt jest taki, że nasi przodkowie odznaczali się witalnością i siłą porównywalną do współczesnych sportowców i to olimpijskich. Myśliwi zbieracze wędrowali średnio po 24-30 km dziennie w poszukiwaniu pożywienia, wody czy drewna. Spędzali również średnio 10-15 godzin w tygodniu na prace (budowanie schronienia czy wytwarzania ubrań), a pozostały czas przeznaczali na odpoczynek i pielęgnowanie więzi społecznych.

Przez miliony lat układ genetyczny człowieka kształtował się na podstawie odżywiania opartego na białkach i wysokiej aktywności fizycznej myśliwych zbieraczy. Gdy się rodzimy, nasze genetyczne zaprogramowanie oczekuje dokładnie takiego samego stylu życia, co u naszych praprzodków. Jednak przez ostatnie lata zafundowaliśmy sobie zgoła inną dietę (obfitującą w wysokoprzetworzone węglowodany, tłuszcze trans, rafinowane oleje, żywność przetworzoną) i staliśmy się społecznością prowadzącą osiadły tryb życia. Skutkuje to znacznie pogarszającym się stanem zdrowia.

Nie ma co do tego wątpliwości, że wraz z dobrobytem zaczęliśmy cierpieć z powodu raka, Alzheimera, cukrzycy, chorób serca czy wszelkimi innymi autoimmunizacjami. To są efekty rewolucji rolniczej. Natura i ewolucja domagają się, byśmy żyli aktywnie i zdrowo, tymczasem sami brniemy w kierunku, który oddala się od życia witalnego i prozdrowego. Nie wszystkich dotknęła ta tendencja.

Antropolodzy, badając współcześnie żyjące plemiona myśliwych zbieraczy, założyli, że wśród nich praktycznie nie występują choroby takie jak: rak, cukrzyca, niewydolność układu krążenia. Nie odnotowuje się też prawie wcale przypadków krótkowzroczności ani trądziku.

Jaki z tego wniosek? Że idea powrotu do naturalnego jedzenia ery paleolitycznej wraz ze zwiększoną aktywnością fizyczną, chronią zdrowie i pomogą w leczeniu wielu chorób cywilizacyjnych. Efektem pożądanym jest również utrata masy ciała.

Sama natura

W dzisiejszych czasach pogoń za zwierzem bez chemii, antybiotyków, sterydów i innych „polepszaczy” jest energetycznie mniej angażująca, niż było to dla jaskiniowców. Na pewno jednak jest to sprawa bardziej skomplikowana.  Dla porównania, uderzyć maczugą i nie bać się o pochodzenie mięsa zestawimy z szukaniem dobrej jakości mięsa w sklepie, zakończone fiaskiem lub dopłatą wysokości 100% za mięso. Z warzywami jest tak samo, wszystko pryskane i wspomagane. Gdzie szukać składników do diety? U regionalnych dostawców!

Jak to wygląda w praktyce?

1. Śniadanie – Białkowo-tłuszczowe. Zapewni stałe źródło energii na cały poranek.
2. Przekąska – Kiedy poczujesz, że chcesz coś zjeść. Masz pod ręką przekąskę.
3. Obiad – Główny posiłek dnia, moc witamin i pełnowartościowego białka.
4. Kolacja – Węglowodany? To właśnie ten czas. Potrzebujesz ich dopiero teraz. Regeneruj się,  Odpoczywaj.  Kiedy aplikować? 2 czy 3 godziny przed spaniem.

Co jeść?

Absurdalnie zacznę od tego, czego nie jemy, będzie łatwiej: 😉

• Cukier oraz produkty go zawierające;
• Mleko i jego przetwory (w daniach nie znajdziemy śmietany, twarogu, sera białego, żółtego, maślanki, kefiru, mleka w proszku, nie pojawi się mleko zarówno krowie, kozie, owcze jak i mleka bezlaktozowe;wyjątek stanowi masło klarowane, ghee);
• Gluten – pod żadną postacią – żadnej pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa, ani tym bardziej produktów wysokoprzetworzonych jak bezglutenowy chleb składający się z 50 składników. To samo tyczy się mąk bezglutenowych, zamienników chleba w postaci wafli ryżowych czy innych wynalazków wciąż postępującej cywilizacji;
• Rośliny strączkowe – żadnej soi, fasoli, soczewicy, bobu, ciecierzycy, grochu, fasoli. (Fasolą są także orzeszki ziemne, wiedziałeś?);
• Kukurydza i mąka kukurydziana także nie wpasowuje się w kanon tej diety;
• Prozapalne mleko roślinne – sojowe, ryżowe, orzechowe w tym migdałowe; (kokosowe jedyną możliwością, robione przez nas, własnoręcznie, z wiórków kokosowych, mniam);
• Tłuszcze roślinne, za wyjątkiem oleju kokosowego oraz oliwy z oliwek – oliwa wyłącznie na surowo;

Stosujemy:

• Najwyższej jakości mięso;
• Jaja z wolnego wybiegu, od szczęśliwej kurki;
• Bezglutenowe pseudozboża i zboża, z pominięciem ryżu brązowego oraz kaszy gryczanej palonej, tj. kasza gryczana niepalona, ryż basmati, amarantus, komosa ryżowa;
• Ryby i owoce morza;
• Sezonowe warzywa oraz kiszonki;
• Smalec gęsi, wieprzowy, masło klarowane, olej kokosowy, oliwa z oliwek;
• Jednoskładnikowe przyprawy – bez glutaminianu sodu, sztucznych barwników, aromatów;
• Mąki naturalnie bezglutenowe – mąka kokosowa, kasztanowa, z kaszy gryczanej niepalonej, kaszy jaglanej, tapioka;
• Bataty

Dieta Paleo to dieta CBL [Carb Back Loading]

Czyli dieta, która jest w stanie zmaksymalizować naszą wrażliwość na najbardziej anaboliczne hormony, pozwala zwalczyć insulinooporność, odkładanie się nadmiernej tkanki tłuszczowej. Zmniejsza też ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II.

„A co, jeśli powiemy Ci, że śniadanie nie może być słodkie? Co, jeśli nasz dietetyk zabierze węglowodany nawet z obiadu? Skąpo doda je do podwieczorku, nie żałując za to do kolacji?”

Dla kogo?

Dla wszystkich! Niemniej jednak musimy to sobie usystematyzować. Mimo różnych celów wszystkie diety i diety pudełkowe mają działanie prozdrowotne.

Sportowcy dzięki Paleo zwiększą masę mięśniową. Jest to idealna dla nich dieta, większość czołowych zawodników sportów walki korzysta właśnie z modyfikacji diety Paleo czyli diety Samuraja, którą również mamy w naszej ofercie. Jak wiadomo stres wpływa negatywnie na nasz organizm, na nasz przewód pokarmowy. A wysiłek fizyczny u sportowców jak i regeneracja są czynnikami stresogennymi. Dlatego też należy wyeliminować z diety wszystkie czynniki antyżywieniowe = stresogenne i pozwolić sobie na dużo większe osiągi. Czynnikami antyżywieniowymi są nabiał, gluten i strączki, wyeliminowane w każdej postaci z naszej opcji diety Paleo

• osoby odchudzające się dzięki Paleo zredukują tkankę tłuszczową. W diecie niskowęglowodanowej, odpowiednio skomponowanej bardzo łatwo o rekompozycję składu ciała na rzecz mięśni, kosztem tkanki tłuszczowej. Żadna inna dieta nie zapanuje tak nad cukrem w naszej krwi
• osoby dbające o zdrowie dzięki Paleo wzmacniają kondycję swojego organizmu. 80% odporności znajduje się w naszych jelitach, trzeba więc o nie dbać i wychodzić z niedyspozycji poprzez eliminacje szkodzących nam substancji
• osoby z chorobami autoimmunizacyjnymi dzięki paleo poprawią swój stan zdrowia. Dolegliwości związane są z nadaktywnością naszego układu odpornościowego ustępują przy eliminacji składników antyżywieniowych.

Jak jeść na diecie Paleo?

– Sezonowe warzywa i owoce. Z minimalizowaniem tych o wysokiej zawartości skrobi.

– Oliwa z oliwek extra virgin. Wybieraj taką, która jest w ciemnej butelce (sami zaopatrujemy się we włoską oliwę, zawierającą w 1 litrze aż 14 kg oliwek).

– Orzechy (z wyjątkiem orzeszków ziemnych, które są roślinami strączkowymi, a te eliminujemy w diecie Paleo+). Dostarczają one jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

– Jajka od szczęśliwych kurek. Oferują one tłuszcze omega-3, a także witaminę A i cholinę z żółtka jaja oraz bardzo cenny dla naszego mózgu cholesterol.

– Ryby i owoce morza. Lepiej wybierać takie, które były odławiane na pełnym morzu, a nie w hodowli. Dzięki temu nie mają zbyt dużych ilości zmagazynowanych toksyn, a przy tym mają wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 (działają przeciwzapalnie).

– Dobrej jakości mięso. To składnik bogaty nie tylko w białko, ale również witaminy z grupy B, cynk i żelazo.

– Zioła. Im więcej, tym lepiej. O ile są naturalne.

Jakie pokarmy są niedozwolone na diecie Paleo?

– Produkty zbożowe, takie jak makarony czy pieczywo. Ziarna rafinowane mają wysoki indeks glikemiczny – co oznacza, że ​​mogą powodować szybki wzrost poziomu cukru we krwi, wyzwalając uwalnianie insuliny, hormonu biorącego udział w magazynowaniu tłuszczu. Pomimo tego, że produkty pełnoziarniste mają właściwości zdrowotne, dieta Paleo ogranicza wszystkie rodzaje zbóż (nie tylko rafinowane), stawiając na pseudozboża (takie jak: amarantus, komosa ryżowa, kasza gryczana itp.).

– Rośliny strączkowe, takie jak fasola, soja i orzeszki ziemne.

– Produkty nabiałowe (laktoza i kazeina). Wszelkie sery, mleko, jogurty są niedozwolone. Często powodują problemy żałądkowo-jelitowe, ponieważ wiele osób nie wchłania cukru zawartego w nabiale.

– Większość olejów roślinnych (m.in.: olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej kukurydziany, olej z pestek winogron itp.) i tłuszczów trans (zwłaszcza margaryny i różne inne przetworzone produkty tego typu).

– Wszelkie produkty wysokoprzetworzowe. Wszystko, co jest oznaczone jako „dietetyczne” lub „niskotłuszczowe”, lub zawiera wiele dodatków czy obejmuje sztuczne zamienniki posiłków.

Jakie korzyści przynosi dieta Paleo?

Wspomnieliśmy o tym wyżej, że taki rodzaj odżywiania sprzyja dobrej kondycji zdrowotnej, odchudza, a także leczy z chorób autoimmunizacyjnych. A gdybyśmy mieli głębiej się temu przyjrzeć?

Dieta ta pozwala kontrolować masę ciała i obwód talii, a także pomaga w radzeniu sobie z niektórymi chorobami przewlekłymi (m.in.: cukrzycą, Hashimoto, insulinoopornością, chorobami krążenia, otyłością, depresją itp.). Przyczynia się również do poprawy poziomu cholesterolu i trójglicerydów, które są kluczowe w zapobieganiu chorobom serca.

Do takiej zmiany stylu odżywiania można podejść w sposób eksperymentalny. Daj sobie na przykład 30 dni, aby na własnej skórze przetestować, czy taka dieta Ci służy i faktycznie przyczynia się do poprawy zdrowia. Dobrym rozwiązaniem w wytrwałości i pomocy w trzymaniu się tego zdrowego stylu jedzeniowego jest skorzystanie z usług wiarygodnego cateringu dietetycznego, w którym nad menu czuwa doświadczony dietetyk kliniczny. 

Popularność diety Paleo wydaje się stale wzrastać, a kontrowersje związane z jej zasadami okazują się wpływać na rosnące zainteresowanie tym postępowaniem dietetycznym. Jak każdy system, również dieta Paleo charakteryzuje się zarówno mocnymi, jak i słabszymi stronami. Ich rozpoznanie i zweryfikowanie umożliwia podjęcie decyzji o słuszności podążania za wytycznymi tej diety. Okazuje się ona niestandardową oraz oryginalną w swoim przebiegu, dzięki czemu zjednuje sobie wielu zwolenników.

Ogólne założenia diety Paleo

Podstawową cechą charakterystyczną omawianej diety jest jej nawiązanie do sposobu żywienia, będącego specyficznym dla człowieka pierwotnego. Odżywianie oparte jest więc głównie na potrawach mięsnych, z uwzględnieniem określonych warzyw i owoców oraz jajek, orzechów i grzybów. Całkowicie wyeliminowane zostają z kolei zboża i cukry, a w bardziej skrajnych wytycznych również nabiał i rośliny strączkowe.

Warto podkreślić, że wspomnianej diecie towarzyszą również wytyczne dotyczące codziennego trybu życia, który powinien opierać się na naturalnych potrzebach organizmu – aktywność fizyczna, zdrowy sen, okresy głodówek oczyszczających organizm oraz minimalizm w codziennym życiu to podstawowe kwestie, nawiązujące do pierwotnych korzeni ludzkiego funkcjonowania.

Zalety paleolitycznego podejścia

Wśród mocnych stron prezentowanej diety z pewnością można wymienić jej naturalne fundamenty – spożywanie zdrowych i nieprzetworzonych pokarmów sprzyja zachowaniu kondycji i dobrej formy fizycznej, niwelując przyjmowanie sztucznych dodatków w żywności. Naturalność w codziennym funkcjonowaniu wpływa na utrzymanie zdrowia, jak również niweluje stres i negatywne konsekwencje natłoku codziennych obowiązków.

Wytyczne odnoszą się do jakości potraw, stąd osoby decydujące się na to postępowanie dietetyczne mogą spożywać jedzenie według własnych preferencji, przy zachowaniu ich wysokiej jakości. Z pewnością przyczynia się to do zachowania zdrowia, gdyż naturalne i zindywidualizowane posiłki oraz zachowanie aktywności fizycznej sprzyjają utrzymaniu dobrej formy i korzystnego samopoczucia.

Słabe strony diety Paleo

Omawiana dieta bywa określana jako kontrowersyjna, z uwagi na rezygnację z potraw, które mogą być uznawane za przysmak– wśród nich wymienia się głównie nabiał oraz rośliny strączkowe. Według sceptyków, dieta Paleo cechuje się następującymi wadami:

• jest monotonna, przez co wpływa na odczucie rutyny i znużenia podobnym sposobem odżywiania
• opiera się na mięsie, które w aktualnej rzeczywistości nie jest tak naturalne i zdrowe, jak w czasach, do których nawiązuje

W cateringu dietetycznym Dietykieta nie ma miejsca na monotonię – menu zmieniamy regularnie. Jeżeli chodzi o jakość mięsa i innych produktów, wszystko zamawiamy od lokalnych dostawców. Produkty mają wysoką wartość odżywczą i są pozbawione chemii.

Wobec powyżej wspomnianych kwestii, decyzja o podjęciu podobnej diety okazuje się oczywista. Dla osób, które nie lubią jeść mięsa w dużych ilościach, zasmakować może dieta południowa (zwana inaczej  dietą śródziemnomorską).

Co zyskały osoby będące na diecie Paleo?

Nareszcie zaczęły jeść prawdziwe, czyli nieprzetworzone jedzenie. W tej diecie nie ma mowy o ustępstwach, które dopuszczają wyjście do sklepu lub pobliskiej knajpy na szybkie wrzucenie czegoś na ząb z szeleszczącej paczki. 

Zero przetworzonego jedzenia, żadnych ukrytych cukrów, ani grama konserwantów czy innych chemicznych dodatków. Na tej diecie pozbędziesz się z organizmu toksyn i chemikaliów.

Jeśli na talerzu pojawi się wołowina, to taka, która wcześniej była karmiona trawą, a nie antybiotykami czy pszenicą. Podobnie sprawa wygląda z karmieniem ryb czy kur. Im bliżej natury, tym lepiej.

Sam fakt, że przestajesz jeść zboża, rośliny strączkowe, nabiał, ciężkie makarony, pieczywo, rafinowane tłuszcze i cukry, sprawia, że Twoja flora jelitowa się odbudowuje, układ trawienny zaczyna lżej pracować, jakby brał głębszy oddech, a insulina przestaje skakać trylion razy w ciągu dnia. To wszystko sprawia, że następuje zwiększone wchłanianie czystego bogactwa składników odżywczych.

Dziękujemy, tyle w temacie 🙂 Żartujemy, jest jeszcze kilka innych smaczków korzystnych dla zdrowia i dobrego samopoczucia na tej diecie.

Skupmy się na lepszym trawieniu i utrzymaniu flory jelitowej w doskonałym stanie. Czy już rozumiesz, do czego zmierzamy?

Jeśli do tej pory problemy toaletowe byłyby Ci bliskie, to tutaj zacznie się nowy rozdział Twojego życia. Bez wzdęć i kłopotów z wypróżnianiem. Co za ulga 🙂

Lecimy dalej z korzyściami. Utrata wagi.

Mniej węglowodanów i wyłączenie z diety cukru pomaga w regulacji metabolizmu, obniżeniu cukru we krwi i zmniejszeniu stanów zapalnych. Do tego czujesz, że masz głębszy sen i lepiej zarządzasz stresem. Przekłada się to na naturalne spalenie zgromadzonej w organizmie tkanki tłuszczowej.

Wprowadzając równocześnie aktywność fizyczną, doświadczysz nie tylko utraty wagi, ale również wzrostu mięśni. Jeśli siłownia jest Ci bliska lub uprawiasz jakiś sport i zależy Ci na lepszych efektach, przetestuj dietę Paleo i zobacz na własnej skórze, co się zmieni.

Zaraz, zaraz, ale czy na Waszej diecie Paleo+ mam jeść tylko 4 posiłki?

Kilka razy usłyszeliśmy to pytanie.

Powróćmy na moment do naszego paleoprzodka. Czy wyobrażacie sobie, że taki człowiek miał możliwość jeść 5 posiłków dziennie? W żadnym razie. 1-2 maksymalnie. I tak przez tysiące lat. Nasz układ trawienny funkcjonujący dokładnie tak samo, jak u myśliwych zbieraczy, wręcz nie życzy sobie ciągłej pracy. Nawet 4 posiłki to bywa za dużo, ale przyjmijmy, że to ustępstwo jest w granicach rozsądku.

No dobrze, ale skoro potrzebujemy zaledwie dwóch posiłków dzienne, to jak powalczyć z głodem w takiej sytuacji? – Przyznaj, przyszło Ci do głowy takie pytanie?

Głód i kontrola nasycenia. Przyjrzyjmy się temu przez chwilę. 

Zaburzenie ośrodka głodu i sytości to częsty objaw u osób, które cierpią na hiperglikemię. Dotyczy to również tych, którzy gdy odczuwają spadek poziomu cukru we krwi, stają się zmęczeni, rozdrażnieni, czasami zdezorientowani i agresywni (hipoglikemia lub hipoglikemia reaktywna).

Posiłki Paleo oparte na białku i tłuszczu są sycące i zapewniają długotrwałą energię. Wraz ze zminimalizowaniem w menu węglowodanów, dieta Paleo uczy organizm także efektywnego wykorzystywania zasobów własnej tkanki tłuszczowej. Paliwem staje się białko i tłuszcz, a nie glukoza z węglowodanów. Głód rozwija się tutaj stopniowo, bez szalonych wahań nastroju i napadów na jedzenie.

I jak Ci się to podoba? Widzisz, ile możesz zyskać na diecie Paleo? Poniżej zrobiliśmy małe podsumowanie i hasłowo rozpisaliśmy wszystkie korzyści płynące z wprowadzenia takiego stylu życia. Oto one:

– poprawa nastroju i samopoczucia
– zmniejszenie  stanów zapalnych
– większy poziom energii i witalności
– zdrowa flora jelitowa
– zmniejszenie wydzielania insuliny i zwiększona wrażliwość na insulinę
– lepszy sen
– poprawa u osób cierpiących na lęki, depresję
– trwała utrata masy ciała
– obniżone ryzyko chorób serca, cukrzycy i raka
– lepsze wchłanianie składników odżywczych
– zmniejszone reakcje alergiczne
– łatwiejszy przyrost tkanki mięśniowej
– lepsze trawienie i brak problemów toaletowych