Na czym polega dieta Paleo?

Dieta ta zyskuje coraz większe rzesze zwolenników na całym świecie. Powodem tego jest jej skuteczność w walce ze stanami zapalnymi w organizmie, odzyskanie dobrego samopoczucia, poprawa kondycji zdrowotnej i pozbycie się nadprogramowych kilogramów. Zanim rozwiniemy ten prozdrowotny wątek, przejdźmy do samego początku. Jak to się stało, że plan żywienia człowieka ery paleolitu, opierający się o wysoką zawartość tłuszczu i niską węglowodanów i optymalną ilość białka, stał się obecnie wzorcem dietetycznym godnym naśladowania?

Historia i pochodzenie diety

Antropolodzy nie mają wątpliwości, że nasi przodkowie sprzed 3 mln lat cieszyli się świetną kondycją, jedząc głównie sezonowe warzywa i owoce, dobrej jakości mięso, owoce morza, orzechy i nasiona. Byli wzrostu przeciętnego Europejczyka, właściwie nie mieli ubytku w zębach, ani wad rozwojowych kości. 

Fakt jest taki, że nasi przodkowie odznaczali się witalnością i siłą porównywalną do współczesnych sportowców i to olimpijskich. Myśliwi zbieracze wędrowali średnio po 24-30 km dziennie w poszukiwaniu pożywienia, wody czy drewna. Spędzali również średnio 10-15 godzin w tygodniu na prace (budowanie schronienia czy wytwarzania ubrań), a pozostały czas przeznaczali na odpoczynek i pielęgnowanie więzi społecznych.

Przez miliony lat układ genetyczny człowieka kształtował się na podstawie odżywiania opartego na białkach i wysokiej aktywności fizycznej myśliwych zbieraczy. Gdy się rodzimy, nasze genetyczne zaprogramowanie oczekuje dokładnie takiego samego stylu życia, co u naszych praprzodków. Jednak przez ostatnie lata zafundowaliśmy sobie zgoła inną dietę (obfitującą w wysokoprzetworzone węglowodany, tłuszcze trans, rafinowane oleje, żywność przetworzoną) i staliśmy się społecznością prowadzącą osiadły tryb życia. Skutkuje to znacznie pogarszającym się stanem zdrowia.

Nie ma co do tego wątpliwości, że wraz z dobrobytem zaczęliśmy cierpieć z powodu raka, Alzheimera, cukrzycy, chorób serca czy wszelkimi innymi autoimmunizacjami. To są efekty rewolucji rolniczej. Natura i ewolucja domagają się, byśmy żyli aktywnie i zdrowo, tymczasem sami brniemy w kierunku, który oddala się od życia witalnego i prozdrowego. Nie wszystkich dotknęła ta tendencja.

Antropolodzy, badając współcześnie żyjące plemiona myśliwych zbieraczy, założyli, że wśród nich praktycznie nie występują choroby takie jak: rak, cukrzyca, niewydolność układu krążenia. Nie odnotowuje się też prawie wcale przypadków krótkowzroczności ani trądziku.

Jaki z tego wniosek? Że idea powrotu do naturalnego jedzenia ery paleolitycznej wraz ze zwiększoną aktywnością fizyczną, chronią zdrowie i pomogą w leczeniu wielu chorób cywilizacyjnych. Efektem pożądanym jest również utrata masy ciała.

Jak jeść na diecie Paleo?

– Sezonowe warzywa i owoce. Z minimalizowaniem tych o wysokiej zawartości skrobi.

– Oliwa z oliwek extra virgin. Wybieraj taką, która jest w ciemnej butelce (sami zaopatrujemy się we włoską oliwę, zawierającą w 1 litrze aż 14 kg oliwek).

– Orzechy (z wyjątkiem orzeszków ziemnych, które są roślinami strączkowymi, a te eliminujemy w diecie Paleo+). Dostarczają one jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

– Jajka od szczęśliwych kurek. Oferują one tłuszcze omega-3, a także witaminę A i cholinę z żółtka jaja oraz bardzo cenny dla naszego mózgu cholesterol.

– Ryby i owoce morza. Lepiej wybierać takie, które były odławiane na pełnym morzu, a nie w hodowli. Dzięki temu nie mają zbyt dużych ilości zmagazynowanych toksyn, a przy tym mają wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 (działają przeciwzapalnie).

– Dobrej jakości mięso. To składnik bogaty nie tylko w białko, ale również witaminy z grupy B, cynk i żelazo.

– Zioła. Im więcej, tym lepiej. O ile są naturalne.

Jakie pokarmy są niedozwolone na diecie Paleo?

– Produkty zbożowe, takie jak makarony czy pieczywo. Ziarna rafinowane mają wysoki indeks glikemiczny – co oznacza, że ​​mogą powodować szybki wzrost poziomu cukru we krwi, wyzwalając uwalnianie insuliny, hormonu biorącego udział w magazynowaniu tłuszczu. Pomimo tego, że produkty pełnoziarniste mają właściwości zdrowotne, dieta Paleo ogranicza wszystkie rodzaje zbóż (nie tylko rafinowane), stawiając na pseudozboża (takie jak: amarantus, komosa ryżowa, kasza gryczana itp.).

– Rośliny strączkowe, takie jak fasola, soja i orzeszki ziemne.

– Produkty nabiałowe (laktoza i kazeina). Wszelkie sery, mleko, jogurty są niedozwolone. Często powodują problemy żałądkowo-jelitowe, ponieważ wiele osób nie wchłania cukru zawartego w nabiale.

– Większość olejów roślinnych (m.in.: olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej kukurydziany, olej z pestek winogron itp.) i tłuszczów trans (zwłaszcza margaryny i różne inne przetworzone produkty tego typu).

– Wszelkie produkty wysokoprzetworzowe. Wszystko, co jest oznaczone jako „dietetyczne” lub „niskotłuszczowe”, lub zawiera wiele dodatków czy obejmuje sztuczne zamienniki posiłków.

Jakie korzyści przynosi dieta Paleo?

Wspomnieliśmy o tym wyżej, że taki rodzaj odżywiania sprzyja dobrej kondycji zdrowotnej, odchudza, a także leczy z chorób autoimmunizacyjnych. A gdybyśmy mieli głębiej się temu przyjrzeć?

Dieta ta pozwala kontrolować masę ciała i obwód talii, a także pomaga w radzeniu sobie z niektórymi chorobami przewlekłymi (m.in.: cukrzycą, Hashimoto, insulinoopornością, chorobami krążenia, otyłością, depresją itp.). Przyczynia się również do poprawy poziomu cholesterolu i trójglicerydów, które są kluczowe w zapobieganiu chorobom serca.

Do takiej zmiany stylu odżywiania można podejść w sposób eksperymentalny. Daj sobie na przykład 30 dni, aby na własnej skórze przetestować, czy taka dieta Ci służy i faktycznie przyczynia się do poprawy zdrowia. Dobrym rozwiązaniem w wytrwałości i pomocy w trzymaniu się tego zdrowego stylu jedzeniowego jest skorzystanie z usług wiarygodnego cateringu dietetycznego, w którym nad menu czuwa doświadczony dietetyk kliniczny.